Ana Səhifə / Xəbərlər

Xəbərlər

01 Nov 2017 Diqər xəbərlər Diqər xəbərlər

Tektonofizika və geomexanika şöbəsi


Şöbə rəhbəri akademik Quliyev Hətəm Hidayət oğlu

Tədqiqatların əsas istiqamətləri:
 
  • litosferin təkamülünün qeyri-klassik modeli;
  • geodinamikanın deformasiya prosesləri;
  • zəlzələlərin geodinamikası;
  • seysmikanın qeyri-klassik xəttiləşdirilmiş nəzəri baza modeli;
  • seysmik informasiyanın emalı və interpretasiyasının müasir kompüter proqram paketləri;
  • dağ-mədən mexanikasının problemləri.

Şöbədə:
 
  • Tarazlıqlı vəziyyətlərin dayanıqlığının müxtəlif formalar üzrə itirilməsi yolu ilə qarışıqların yaranması və inkişafının riyazi modeli işlənilmişdir.
  • Yerin və onun struktur elementlərinin geodinamiki inkişafının ümumi fiziki prinsipləri təklif edilmişdir.
  • Yer təkinin müxtəlif dərinliklərində şaquli (meridional və ekvatorial müstəvilərdə radial yerləşmə) və lateral (üfüqi) yarılmaların nəzəri cəhətdən yaranma mütləqliyi əsaslandırılmışdır.
  • İzotrop və anizotrop mühitlərin üçölçülü dayanıqlıq nəzəriyyəsi əsasında elastik, elastik-plastik kiçik və böyük deformasiyalar nəzərə alınmaqla quyu və yeraltı qaz anbarlarının ətrafında tarazlıq vəziyyətinin dayanıqlığının itirilməsinə müvafiq gələn böhran parametrlərin müəyyən edilmə üsulları işlənilmişdir.
  • Yer təkində müəyyən şəraitlərdə struktur, səthi və “daxili” dağılma tipli proseslərin ardıcıllı-ğının baş verməsi müəyyən edilmişdir.
  • Şaquli hərəkətlərin və dağəmələgəlmənin orijinal mexanizmi təklif edilmişdir.
  • Mühitlərin qeyri-xətti deformasiyaya uğramasını, gərginlikli olmasını və həndəsi strukturunu nəzərə almaqla Yerin daxili struktur parametrlərinin müəyyən edilməsi metodu işlənilmişdir.
  • Geoloji mühit sıxlığının deformasiyadan asılılığı qeyri-xətti qoyuluşda həll edilmiş, bu asılılığın dayanıqsızlığı müəyyənləşdirilmiş, sıxlığın Yer təkinin bütün dərinliyi üzrə paylanmasının yeni sxemi verilmişdir.
  • Seysmikanın qeyri-xətti xəttiləşdirilmiş nəzəri baza modelinin nəzəri əsasları işlənilmişdir.
  • Geoloji mühitin, müasir geodinamiki proseslərin təsiri nəzərə alınmaqla, petrofiziki və elastiki parametrlərinin təyininin metodu təklif olunmuşdur.

Aşağıdakı kompüter proqramları yaradılmışdır:
 
  • əks olunmuş dalğaların qodoqrafının qeyri-hiperbolikliyinin nəzərə alınması ilə seysmik informasiyanın sürət təhlili;
  • seysmik anizotropiya;
  • seysmik anizotropiyanın və əksolunma əmsalının üçhədli aproksimasiyasının nəzərə alınması ilə AVO təhlili;
  • AVO təhlilinin nəticələrinin krossplottinqi;
  • müasir geodinamik proseslərin təsirini nəzərə almaqla kompleks geofiziki məlumatların işlənilməsi və geoloji şərhi.